Z opublikowanej przez Polską Akademię Nauk analizy wynika, że niemal połowie z 255 średnich miast w Polsce grozi marginalizacja i zjawiska kryzysowe. Wśród tych miast nie ma Suwałk. Niestety znalazło się tam większość miast z naszego regionu.
Miasta średnie w ekspertyzie PAN zostały zdefiniowane jako miejscowości poniżej stolicy województwa i powyżej 20 tys. mieszkańców (powyżej 15 tys., jeśli było to miasto powiatowe).
Problemy rozwojowe dotyczą m.in. spadku liczby ludności, zwłaszcza osób młodych i lepiej wykształconych. Towarzyszą temu narastające problemy społeczne, rozpad więzi społecznych, a także patologie. Zachwianie równowagi na rynku pracy powoduje nadmierne dojazdy do pracy, które są dodatkowo utrudnione z uwagi na peryferyjność tych miejscowości.
Jeżeli chodzi o miasta z naszego sąsiedztwa to na liście 122 miast tracących funkcje społeczno -gospodarcze znalazły się: Augustów, Łomża, Zambrów, Grajewo, Giżycko, Olecko, Ełk, Sokółka. Praktycznie wszystkie duże miasta w sąsiedztwie Suwałk. Nasze Miasto praktycznie jako jedyne w tej części Polski nie znalazło się na tej liście.
-Brak Suwałk na tej liście jest spowodowany tym, że nasze miasto jest na bardzo dobrej pozycji jeżeli chodzi o rozwój gospodarki i przedsiębiorczości. Przypomnę: rekordowa inwestycja Fabryk Mebli FORTE za 700 mln zł, oddane niedawno do użytku fabryki Malow 4, Padma 3.0, Va Varuste. Najnowsze pozwolenia na budowę wydane w 2017 roku to: rozbudowa hali produkcyjnej firmy Padma Art., budowa węzła betoniarskiego przez firmę Kruszbet , budowa budynku produkcyjno – magazynowego firmy Getaks oraz budowa budynku sprzedażowego i serwisowego samochodów ciężarowych – informuje Czesław Renkiewicz, Prezydent Suwałk.
Dzięki dynamicznemu rozwoju przedsiębiorczości w Suwałkach bardzo szybko spada bezrobocie. Do Suwałk napływają też nowi mieszkańcy. Rok 2016 pod tym względem był wyjątkowy bo po raz pierwszy zanotowano dodatnie saldo migracji. Oficjalne dane GUS podają, że na koniec 2016 roku w Suwałkach było 69 626 mieszkańców – to o 256 więcej niż rok wcześniej. To zasługa dodatniego przyrostu naturalnego oraz pierwszego od ponad kilkunastu lat dodatniego salda migracji, które wynosi dokładnie 29. Wg danych GUS w 2016 roku w Suwałkach zameldowało się 622 mieszkańców, a wymeldowało 593. W poprzednich latach saldo migracji nie było tak korzystne bo w 2014 roku było to – 208, w 2015 roku -151.
Analiza Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN powstała na potrzeby rządowej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Zapowiedziano w niej pakiet działań dla średnich miast, który ma pomóc odwrócić niekorzystne tendencje. Ministerstwo Rozwoju planuje przeznaczyć na wsparcie średnich miast w najbliższych latach ponad 2,5 mld zł, skupiając się szczególnie na 122 ośrodkach zidentyfikowanych przez PAN.
Brak Suwałk na liście tych 122 miast, które tracą swoje funkcje społeczno – gospdoarcze nie oznacza, że nie będziemy mogli skorzystać z pakietu działań dla średnich miast, które przygotowało Ministerstwo Rozwoju.
- Przygotowujemy swój projekt związany z terenami kolejowymi w Suwałkach – informuje Prezydent Suwałk - W naszych planach jest cały czas kompleksowe rozwiązanie kwestii zagospodarowania terenów PKP w centrum miasta. Pracujemy nad tym projektem już bardzo długo i liczę, że uda się to zrealizować – tłumaczy Czesław Renkiewicz.
,,Pakiet dla średnich miast” to jeden z punktów realizacji Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju Ministerstwa Rozwoju. Pakiet został podzielony na trzy zasadnicze fazy.
Pierwsza z nich przewiduje preferencje w dostępie do funduszy europejskich w ramach programów krajowych, polityki lokowania inwestycji i przyciągania inwestorów oraz pozyskiwania innych źródeł finansowania w szczególności w ramach Funduszu Inwestycji Samorządowych zarządzanego przez Polski Fundusz Rozwoju. I tak na przykład w krajowych programach operacyjnych, którymi zarządza Minister Rozwoju dla miast średnich przewidziano dedykowane nabory w wybranych obszarach.
Innym sposobem wsparcia miast w ramach Pakietu będzie Fundusz Inwestycji Samorządowych. W ramach tego Funduszu można uzyskać wsparcie na inwestycje finansowane w całości ze środków krajowych lub zdobycie kapitału na wkład własny do projektów finansowanych ze środków unijnych. I te pieniądze można otrzymać na drogi, sektor wodno-kanalizacyjny, gospodarkę odpadami, infrastrukturę społeczną, rewitalizację transport zbiorowy czy na ochronę zdrowia.
Trzecią formą wsparcia w ramach projektu będzie pomoc w skutecznym przyciąganiu prywatnych inwestycji. Chodzi o preferencyjne warunki w wysokości pomocy publicznej dla inwestorów, którzy jako miejsce lokalizacji wybiorą miasto średnie. Poza tym to wsparcie będzie się też objawiało nową polityką funkcjonowania Specjalnych Stref Ekonomicznych, a to nas również dotyczy. W tym przypadku dotyczy to zwolnienia nowej inwestycji z podatków CIT i PIT.
Te narzędzia zgodnie z deklaracją Ministerstwa Rozwoju mają wejść w życie w ciągu najbliższych miesięcy.