Informacja dotycząca zmiany herbu
Sprawy związane ze stanowieniem symboli jednostek samorządu terytorialnego reguluje ustawa z 21 grudnia 1978 r. o odznakach i mundurach.
Zgodnie z jej przepisami, jednostki samorządu terytorialnego mają prawo do stanowienia, w drodze uchwały organu stanowiącego, własnych herbów, weksyliów (flaga, sztandar, flaga stolikowa i in.), pieczęci, insygniów (łańcuch, laska i in.) oraz emblematów i innych symboli (np. oznaka radnego, statuetka, klucz). Stanowione symbole muszą być zgodnie z zasadami heraldyki, weksylologii i miejscową tradycją historyczną, np. tradycją używania danych symboli w przeszłości.
W myśl zapisów ww. ustawy wzory symboli, przed ich ustanowieniem, wymagają zaopiniowania przez ministra właściwego do spraw administracji publicznej.
Miasto Suwałki trzykrotnie (w latach 2005, 2011 i 2014) występowało do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji o uzyskanie pozytywnej opinii i zatwierdzenie dotychczas używanego wzoru herbu. Wszystkie próby okazywały się bezowocne, a opinie Komisji Heraldycznej wskazywały na oczywiste nieprawidłowości, błędy i brak zgodności historycznej w powszechnie używanym herbie np.: niczym nieuzasadniona żółta (złota) podstawa herbu, ukoronowanie trójwzgórza zamiast krzyża, brak właściwych atrybutów świętych ukazywanych w ikonografii, mylny wizerunek patronów przedstawianych jako dwóch mnichów, mimo iż jedna z postaci herbu była osobą świecką.
W 2019 roku, w związku z przygotowywaniem obchodów 300-lecia nadania praw miejskich, samorząd ponownie wystąpił do Komisji Heraldycznej o zatwierdzenie nowego wzoru herbu, przygotowując poprawki do wskazanych błędów na bazie projektu graficznego opracowanego przez śp. Alferda Znamierowskiego. Projekt ten uzyskał pozytywną opinię Komisji Heraldycznej i MSWiA, spotkał się jednak z negatywną reakcją społeczności lokalnej, części radnych, historyków i osób żywo zainteresowanych lokalną tradycją i historią Suwałk.
Mając powyższe na uwadze podjęto dialog społeczny organizując otwarte spotkania dla wszystkich osób zainteresowanych problematyką. Powołano czternastoosobowy zespół ds. wypracowania nowego, akceptowalnego i zgodnego z zasadami heraldyki wzoru herbu. Zespół składał się z historyków, specjalistów archiwum państwowego, radnych, samorządowców, przedstawicieli duchowieństwa oraz mediów. W pracach zespołu uczestniczył doświadczony heraldyk i grafik komputerowy, osoby które odpowiadały za wprowadzenie zgłaszanych poprawek i uzupełnień graficznych, które musiały uwzględniać zasady heraldyki, weksylologii, miejscowej tradycji i historii oraz dziejów miasta nierozerwalnie związanych z zakonem kamedulskim z Wigier.
W spotkaniach czynnie uczestniczyli: Robert Fidura – heraldyk, mgr Sławomir Filipowicz - historyk, kierownik Oddziału Udostępniania Zasobu Archiwum Państwowego w Suwałkach, dr Maciej Ambrosiewicz - historyk, prezes Augustowsko-Suwalskiego Towarzystwa Naukowego, ks. Prałat Jarema Sykulski - moderator miasta, Czesław Renkiewicz – prezydent Suwałk, Zdzisław Przełomiec - przewodniczący rady, Jacek Niedźwiedzki - wiceprzewodniczący rady, Jacek Juszkiewicz - wiceprzewodniczący rady, Wojciech Pająk - wiceprzewodniczący, radni: Jacek Roszkowski, Sławomir Sieczkowski, Anna Maria Gawlińska, oraz Mariusz Klimczyk – sekretarz miasta i Kamil Wójcikowski – grafik komputerowy.
Zaangażowaniem zespołu wypracowano rozwiązania przyjmując merytoryczne wnioski i uwagi, traktując herb Suwałk jako element, który ma jednoczyć, a nie dzielić społeczność lokalną. Staraniem zespołu wypracowano kolejną graficzną wersję, która została zaakceptowana i przyjęta w ogólnym porozumieniu osób reprezentujących różne środowiska lokalnej społeczności. Projekt ten 15 kwietnia 2021 r. został ponownie skierowany do Komisji Heraldycznej w trybie konsultacji, skierowanie wniosku było poprzedzone spotkaniem konsultacyjnym w siedzibie Komisji Heraldycznej w Warszawie. Ostatecznie 30 marca 2022r. Sekretarz Komisji Heraldycznej przekazał informację o rozpatrzeniu wniosku z dnia 15.04.2021 r. wraz z ostatecznymi zaleceniami do projektu. W 12 maja 2022r.., po wprowadzeniu zaleceń, do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji został skierowany ponownie kompletny wniosek o zaopiniowanie projektów nowego wizerunku herbu Suwałk.
Komisja Heraldyczna w dniu 8 lipca 2022 r. pozytywnie zaopiniowała przesłane projekty. Na podstawie opinii Komisji Heraldycznej pozytywną opinię wydał również Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Przyjęcie uchwały i wprowadzane nią zapisy nie nakładają na osoby i podmioty wykorzystujące dotychczasowy wizerunek herbu natychmiastowego obowiązku wymiany na nowo wprowadzony wzór. Uchwała dopuszcza używanie przedmiotów, obiektów i innych elementów wykorzystujących dotychczasowy wzór herbu do czasu ich naturalnego zużycia, zniszczenia lub utraty funkcjonalności. Nowy wzór herbu powinien być wprowadzany do nowo projektowanych i wykonywanych przedmiotów, zastosowań lub działań.
