Prezentacja diagnozy zagrożeń społecznych na terenie szkół podstawowych i średnich w Suwałkach odbyła się w czwartek (19.09) w Parku Naukowo-Technologicznym Polska-Wschód. W spotkaniu udział wzięli dyrektorzy i pedagodzy z suwalskich szkół podległych miastu, członkowie Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, dziennikarze, a także pracownicy Wydziału Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego i Ewa Sidorek, Zastępca Prezydenta Suwałk. Prezentację poprowadził Dawid Droździkowski, psycholog i twórca diagnozy.
- Uczeń jest coraz bardziej pogrążony w wirtualnym świecie, coraz bardziej zagubiony. Z badań wynika, że wolny czas młodzież wykorzystuje głównie na korzystanie z komputera, a tam pojawia się przemoc. Problem przemocy pojawia się nie tylko w świecie wirtualnym. Pewna część uczniów deklaruje brak poczucia bezpieczeństwa w szkole. Jednak 85% z nich czuje się w niej przeważnie bezpiecznie lub zawsze bezpiecznie - mówił Dawid Droździkowski. - Aż 84% młodzieży już piło alkohol. To znak, że należy podjąć działania, aby zapobiegać zbyt wczesnej inicjacji alkoholowej. Badania pokazują też, że do pierwszego zetknięcia z alkoholem dochodzi w wieku 13-15 lat. Tu może zadziałać tylko profilaktyka. Zarówno uczniowie, jak i nauczyciele zgłaszają potrzebę pozytywnych, ciekawych zajęć profilaktycznych. I chodzi tu o nowoczesne i nowatorskie programy, np. symulacje uzależnienia, a nie prelekcje o tym, że narkotyki zabijają, a alkohol jest zły. Niepokojące jest też to, że około 1/5 badanych nauczycieli, odpowiedziami na kilka niezależnych pytaniach, udowadnia, że w jakiejś formie popiera stosowanie przemocy, siły, mówimy tutaj o przemocy fizycznej również – dodał.
Ewa Sidorek, Zastępca Prezydenta Miasta Suwałk, apelowała do dyrektorów szkół o sięganie po pieniądze, na programy profilaktyczne, z Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
- Zachęcam Państwa, do zaangażowania w organizowanie ciekawych programów profilaktycznych w szkołach. Zachęcam również do sięgania po środki z Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, które także służą temu, żeby realizować w Państwa placówkach zadania, programy, które będą atrakcyjne dla uczniów, ale też adresowane do rodziców. Zachęcam do nawiązania kontaktu z rodzicami i przekonania ich do bycia partnerem w Państwa działaniach – mówiła Ewa Sidorek.
Badania, których wyniki zostały przedstawione podczas prezentacji zostały przeprowadzone na terenie szkół średnich oraz szkół podstawowych w Suwałkach w maju - czerwcu 2019 roku. Diagnoza opisuje zarówno rodzaj, jak i skalę występowania określonych problemów bądź najpoważniejszych zagrożeń społecznych dotyczących uczniów. Jej analiza może pozwolić na określenie kierunków działań związanych z rozwiązywaniem problemów wychowawczych, planowaniu profilaktyki i wszelkich działań mających na celu ochronę oraz wsparcie zdrowego rozwoju dzieci i młodzieży szkolnej. Kwestie, które zostały poddane badaniu to: sposób spędzania wolnego czasu, poglądy dotyczące alkoholu i skala problemów alkoholowych, problemy związane z narkotykami, dopalaczami, korzystanie z papierosów i e-papierosów, przemoc (w szczególności: przemoc w rodzinie oraz w szkole), zagrożenia związane z korzystaniem z Internetu, hazard, oczekiwania uczniów względem przyszłych działań profilaktycznych i sposób, w jaki uczniowie postrzegają środowisko szkolne.
Podsumowanie i wnioski – szkoły średnie:
- Wolny czas młodzież wykorzystuje głównie na korzystanie z nowych technologii i gadżetów oraz spotkania towarzyskie, a w dalszej kolejności uprawianie sportu.
- 19% uczniów spędza przy komputerze ponad 5 godzin dziennie. Wskazuje to, że warto wspierać młodych ludzi w możliwie jak najbardziej zrównoważonym wykorzystywaniu komputerów i Internetu. Wskazane jest również podjęcie działań profilaktycznych w tym obszarze. Szczególnie, że znacząca część badanych deklaruje doświadczenia przemocy w Internecie (60%). To dodatkowo wzmacnia rekomendację o prowadzeniu działań na rzecz bezpiecznego korzystania z sieci. Zwłaszcza, że tylko 23% uczniów zgłasza przypadki cyberprzemocy.
- Problem przemocy jest obecny nie tylko w świecie wirtualnym. Pewna część uczniów deklaruje brak poczucia bezpieczeństwa w szkole. Jest to ok. 10% uczniów zagrożonych być może prześladowaniem, nietolerancją, wykluczeniem.
- Relacje w domu badani określają zazwyczaj jako bardzo dobre, większa część rodziców badanych uczniów radzi sobie z wychowaniem dzieci bez uciekania się do stosowania jakichkolwiek kar.
- Deficyt widać natomiast w rzadkich kontaktach rodziców ze szkołą (60% odpowiedzi). Istnieje więc znacząca luka, którą z korzyścią dla dzieci należy wypełnić współpracą.
- Alkohol jest wyraźnie obecny w środowisku uczniów. Inicjacja alkoholowa ma miejsce zwykle między 13 a 15 rokiem życia, zazwyczaj w domu.
- 35% biorących udział w badaniu paliło już papierosy. Najczęściej inicjacja nikotynowa ma miejsce również w przedziale wiekowym 13-15 rok życia, na wakacjach.
- Dostęp do narkotyków jest znacznie mniejszy, ale obecny, prawdopodobnie najbardziej rozpowszechnioną używką jest marihuana.
- Młodzież wskazywała na stosunkową łatwość dostępu do zakupu zarówno papierosów, jak i alkoholu.
- Bardzo popularne są w szkole energetyki. Piło je już 77% dzieci, a aż 27% spożywa je kilka razy w tygodniu lub nawet codziennie.
- Bardzo poważnym problemem uczniów bez względu na poziom kształcenia jest pornografia w Internecie. To silnie uzależniające zjawisko dotyczy w poważnym stopniu już obecnie ok. 20% uczniów w szkole. To osoby, które najprawdopodobniej oglądają pornograficzne treści stale i regularnie.
- Różnorodnie rozkłada się stopień zaufania uczniów do nauczycieli. 17% dzieci deklaruje, że nie ufa żadnemu z nich.
- Pomimo działań miasta w dziedzinie profilaktyki w szkołach, nadal istnieje potrzeba prowadzenia akcji, programów i warsztatów profilaktycznych dotyczących spożywania i nadużywania alkoholu, wyrobów tytoniowych i narkotyków, w szczególności skupiających się na negatywnym wpływie na zdrowie osób zażywających je w młodym wieku.
- Na podstawie dokonanej diagnozy należałoby także wdrożyć do szkół zajęcia dodatkowe, na które wskazuje młodzież, a które są zgodne z jej zainteresowaniami. Odwrócenie uwagi od substancji psychoaktywnych i promowanie zdrowego stylu życia, zdrowych relacji, wyboru drogi kształcenia oraz zdrowia emocjonalnego z pewnością są najważniejszą częścią profilaktyki.
Podsumowanie i wnioski – szkoły podstawowe:
- Wolny czas młodzież wykorzystuje głównie na korzystanie z nowych technologii i gadżetów oraz spotkania towarzyskie, a w dalszej kolejności uprawianie sportu.
- 19% uczniów spędza przy komputerze ponad 5 godzin dziennie. Wskazuje to, że warto wspierać młodych ludzi w możliwie jak najbardziej zrównoważonym wykorzystywaniu komputerów i Internetu. Wskazane jest również podjęcie działań profilaktycznych w tym obszarze. Szczególnie, że znacząca część badanych deklaruje doświadczenia przemocy w Internecie (60%). To dodatkowo wzmacnia rekomendację o prowadzeniu działań na rzecz bezpiecznego korzystania z sieci. Zwłaszcza, że tylko 23% uczniów zgłasza przypadki cyberprzemocy.
- Problem przemocy jest obecny nie tylko w świecie wirtualnym. Pewna część uczniów deklaruje brak poczucia bezpieczeństwa w szkole. Jest to ok. 10% uczniów zagrożonych być może prześladowaniem, nietolerancją, wykluczeniem.
- Relacje w domu badani określają zazwyczaj jako bardzo dobre, większa część rodziców badanych uczniów radzi sobie z wychowaniem dzieci bez uciekania się do stosowania jakichkolwiek kar.
- Deficyt widać natomiast w rzadkich kontaktach rodziców ze szkołą (60% odpowiedzi). Istnieje więc znacząca luka, którą z korzyścią dla dzieci należy wypełnić współpracą.
- Alkohol jest wyraźnie obecny w środowisku uczniów. Inicjacja alkoholowa ma miejsce zwykle między 13 a 15 rokiem życia, zazwyczaj w domu.
- 35% biorących udział w badaniu paliło już papierosy. Najczęściej inicjacja nikotynowa ma miejsce również w przedziale wiekowym 13-15 rok życia, na wakacjach.
- Dostęp do narkotyków jest znacznie mniejszy, ale obecny, prawdopodobnie najbardziej rozpowszechnioną używką jest marihuana.
- Młodzież wskazywała na stosunkową łatwość dostępu do zakupu zarówno papierosów, jak i alkoholu.
- Bardzo popularne są w szkole energetyki. Piło je już 77% dzieci, a aż 27% spożywa je kilka razy w tygodniu lub nawet codziennie.
- Bardzo poważnym problemem uczniów bez względu na poziom kształcenia jest pornografia w Internecie. To silnie uzależniające zjawisko dotyczy w poważnym stopniu już obecnie ok. 20% uczniów w szkole. To osoby, które najprawdopodobniej oglądają pornograficzne treści stale i regularnie.
- Różnorodnie rozkłada się stopień zaufania uczniów do nauczycieli. 17% dzieci deklaruje, że nie ufa żadnemu z nich.
- Pomimo działań miasta w dziedzinie profilaktyki w szkołach, nadal istnieje potrzeba prowadzenia akcji, programów i warsztatów profilaktycznych dotyczących spożywania i nadużywania alkoholu, wyrobów tytoniowych i narkotyków, w szczególności skupiających się na negatywnym wpływie na zdrowie osób zażywających je w młodym wieku.
- Na podstawie dokonanej diagnozy należałoby także wdrożyć do szkół zajęcia dodatkowe, na które wskazuje młodzież, a które są zgodne z jej zainteresowaniami. Odwrócenie uwagi od substancji psychoaktywnych i promowanie zdrowego stylu życia, zdrowych relacji, wyboru drogi kształcenia oraz zdrowia emocjonalnego z pewnością są najważniejszą częścią profilaktyki.
