Suwalscy Radni – po dyskusji w kwestii lokalizacji pomnika – podjęli decyzję, że w Suwałkach w roku Aleksandry Piłsudskiej powstanie pomnik tej znanej Suwalczanki. Pomnik stanie przy ulicy ks. Kazimierza Hamerszmita, w okolicy południowo-zachodniego narożnika Parku Konstytucji 3 Maja.
Zdj. Radio Białystok
Rada Miejska w Suwałkach uchwałą z 25 stycznia br. ustanowiła rok 2023 na terenie Suwałk Rokiem Aleksandry Piłsudskiej. Powyższe związane było z przypadającą 31 marca 2023 roku 60. rocznicą śmierci urodzonej w Suwałkach działaczki niepodległościowej i społecznej oraz z nawiązaniem do decyzji polskiego parlamentu, który w lipcu ub. r.
ustanowił rok 2023 jej imienia.
To druga Suwalczanka, obok Marii Konopnickiej, która w ocenie Sejmu RP jest godna ogólnopolskiej pamięci i czci. Kalendarz obchodów roku Aleksandry Piłsudskiej w mieście przewiduje organizację wielu przedsięwzięć o charakterze patriotycznym, kulturalnym i społecznym, których celem jest przybliżenie postaci wybitnej Suwalczanki mieszkańcom miasta i regionu, jako patriotki, bojowniczki o wolność ojczyzny oraz społeczniczki. Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska należała do Organizacji Bojowej PPS. Służyła w Legionach Polskich i Polskiej Organizacji Bojowej.
Jako Marszałkowa była kobietą czynu, prowadzącą bogatą działalność społeczną i charytatywną na rzecz sierot wojskowych, osób bezdomnych, biednej młodzieży oraz kombatantów. Walczyła ponadto o równouprawnienia kobiet. Będąc poza rodzinnym miastem, w okresie międzywojennym nie zerwała związków z Suwałkami, wspierając m.in. lokalne inicjatywy władz w zakresie oświaty. Zaangażowała się między innymi we wspieranie budowy gmachu szkolnego, gdzie znalazły siedzibę szkoły powszechne: Nr 1 i Nr 2. Od 1934 r.
Po dzień dzisiejszy Szkoła Podstawowa nr 2 nosi jej imię. W 1935 r. A. Piłsudska została uhonorowana tytułem „Honorowy Obywatel Miasta Suwałk", zaś w dniu 12 grudnia 1937 r. w 55. urodziny władze Suwałk umieściły tablicę na jej rodzinnym domu przy ul. Krzywej (aktualnie Gałaja 47). Po zburzeniu domu dokonano powtórnego odsłonięcia tej tablicy w dniu 11 listopada 1990 r.
Aktualnie w Muzeum Okręgowym w Suwałkach zgromadzono wiele materiałów w postaci opracowań i artykułów prasowych o wybitnej Suwalczance, a na budynku szkolnym jej imienia widnieje mural z wizerunkiem jej oraz męża.
Ponadto w roku 2020 Rada Miejska nadała jednej z suwalskich ulic imię Aleksandry Piłsudskiej.
Z propozycją budowy pomnika zwrócił się do Rady Miejskiej w Suwałkach Związek Piłsudczyków Rzeczypospolitej Polskiej Oddział Ziemi Suwalskiej Towarzystwo Pamięci Józefa Piłsudskiego. W uzasadnieniu inicjatorzy zaznaczyli, iż w 2023 r. warto przypomnieć i ukazać, a także utrwalić lokalnemu społeczeństwu jej niezłomną walkę o niepodległość, którą Aleksandra Piłsudska z domu Szczerbińska zaczęła jeszcze jako suwalska gimnazjalistka, by następnie ją kontynuować jako działaczka konspiracyjna. Przygotowanie i budowa pomnika zostanie sfinansowana ze zbiórki publicznej przeprowadzonej przez Społeczny Komitet Budowy, który jako inwestor będzie odpowiedzialny za przygotowanie niezbędnej dokumentacji, w tym projektu budowlanego oraz uzyskanie stosownych zezwoleń, określenie parametrów technicznych i materiałów, z jakich zostanie wykonany pomnik oraz za wyłonienie autora i wykonawcy.
Postać A. Piłsudskiej w wysokości 2 metrów zostanie wykonana z brązu i osadzona na cokole granitowym o wysokości 1 m.
